Mnisi z zakonu cystersów z początku żyli prosto i ubogo, ale swój kościół zaprojektowali z rozmachem – miał sam w sobie być zachwycającym dziełem. O ile sama budowla miała wywierać ogromne wrażenie na ludziach, o tyle wewnątrz była skromna, a największą jej ozdobą były gwiaździste sklepienia wysoko pod dachem. Z czasem jednak, w miarę rozrostu opactwa, mnisi zaczęli zapełniać wnętrza Bazyliki bezcennymi skarbami – dziełami sztuki. Przez wieki nagromadzono ich tutaj bardzo dużo: powstał tu między innymi potężny, największy w całej Polsce ołtarz główny, wspaniałe organy z pięknymi rzeźbieniami, czy niesamowita ambona – podwyższenie, służące dawniej do wygłaszania kazań podczas mszy, które opiera się na figurze Samsona, walczącego z lwem.

Niestety, w miarę upływu czasu, bezcenne dzieła niszczeją. Wilgoć, owady, grzyby i najrozmaitsze uszkodzenia sprawiają, że zabytki wymagają stałej troski – oczyszczania i napraw. Zajmują się tym konserwatorzy zabytków, którzy dzięki swej wiedzy potrafią naprawić każdą szkodę – od załatania popękanej farby, czy złoceń, aż po odtworzenie brakujących fragmentów rzeźb, czy malowideł.